آشنایی با روش مراقبت و کشیدن درن بعد از عمل ماموپلاستی
درن بعد از عمل ماموپلاستی یکی از ابزارهای مهم در مدیریت پس از جراحی پستان است که نقش حیاتی در تخلیه مایعات اضافی و کاهش خطر تجمع خون و سروما دارد. استفاده از درن به جراح این امکان را می دهد که ترشحات محل جراحی را به طور کنترل شده هدایت کرده و فضای مرده ایجاد شده پس از برداشت بافت را کاهش دهد. قرار دادن درن پس از جراحی، بخشی از پروتکل استاندارد مراقبت های بعد از عمل است و به کاهش تورم، تسهیل ترمیم بافت و بهبود وضعیت بالینی بیمار کمک می کند. همچنین، پایش حجم و رنگ مایعات جمع آوری شده از طریق درن، اطلاعات مهمی در ارزیابی روند بهبود و تصمیم گیری برای خارج کردن آن فراهم میکند.به طور کلی، درن ماموپلاستی یک ابزار پیشگیرانه و مدیریتی است که با مراقبت مناسب می تواند نتایج جراحی را بهبود دهد و از بروز مشکلات پس از عمل جلوگیری کند.

درن ماموپلاستی چیست و چرا از آن استفاده می کنند؟
درن ماموپلاستی وسیله ای لوله مانند است که پس از انجام جراحی ماموپلاستی در ناحیه عمل قرار داده می شود تا مایعات اضافی مانند خون، ترشحات لنفی و سرم از زیر پوست تخلیه شوند. این مایعات در روند طبیعی ترمیم بافت تولید میشوند، اما اگر در محل جراحی جمع شوند، میتوانند باعث تورم، درد و تأخیر در بهبود زخم شوند. به همین دلیل استفاده از درن بعد از ماموپلاستی یک اقدام ضروری و استاندارد در بیشتر جراحیهای پستان محسوب می شود.
درن معمولاً از نوع مکش بسته است، یعنی با ایجاد فشار منفی، مایعات را از بافت زیرین به داخل محفظه مخصوص می کشد و از تجمع آن در زیر پوست جلوگیری می کند. تخلیه کنترل شده این مایعات، شرایطی ایده آل برای ترمیم بافت و چسبیدن بهتر پوست به لایه های زیرین فراهم می سازد.
اهداف استفاده از درن بعد از ماموپلاستی
1. پیشگیری از تجمع مایع (سروما)
یکی از مهم ترین دلایل استفاده از درن بعد از عمل ماموپلاستی، جلوگیری از تجمع سرم یا خون در ناحیه جراحی است. سروما می تواند باعث التهاب، درد و تغییر شکل در ظاهر پستان شود و حتی نیاز به تخلیه مجدد با سوزن داشته باشد.
2. کاهش فشار و تسریع ترمیم زخم
زمانی که مایع اضافی در زیر پوست جمع نشود، فشار بافتی کاهش مییابد و خونرسانی به پوست و عضلات بهتر انجام میشود. این فرآیند باعث میشود زخمها سریعتر ترمیم شده و احتمال نکروز یا باز شدن بخیهها کاهش یابد.
3. کمک به چسبندگی بهتر بافتها
در طول عمل ماموپلاستی، بافتها از هم جدا و سپس در وضعیت جدید قرار میگیرند. درن به تخلیهی فضاهای خالی بین بافتها کمک میکند و باعث میشود لایههای پوست و عضله به شکل طبیعیتری به هم بچسبند.
4. ارزیابی وضعیت ترمیم پس از عمل
میزان و نوع مایع خروجی از درن می تواند اطلاعات مهمی درباره روند ترمیم یا احتمال بروز خونریزی بدهد. جراح با بررسی رنگ و حجم ترشحات میتواند در صورت نیاز اقدامات لازم را سریع تر انجام دهد.

انواع درن در عمل ماموپلاستی
درن در عمل ماموپلاستی با توجه به مکانیسم عملکرد، نوع سیستم تخلیه و جنس ساخت به گروه های مختلفی تقسیم می شود. آشنایی با این انواع به انتخاب درست و بهینه سازی روند ترمیم کمک می کند.
درن های فعال
- درن دهای فعال با استفاده از فشار منفی مداوم یا متناوب، مایع و گاز را از بافت های زیرین خارج می کنند. این درن ها در سیستم های بسته قرار دارند که مایعات را در محفظه ای جمعآوری کرده و از آلودگی محیطی جلوگیری می کنند.
- در این سیستم، ترشحات بدون وابستگی به وضعیت بدن بیمار تخلیه میشوند؛ به همین دلیل راندمان تخلیه بسیار بالا است.
- درنهای معروفی مانند جکسون پرات (Jackson-Pratt) و بلیک (Blake drain) از این نوع هستند و پرکاربردترین گزینه ها در جراحی پستان محسوب می شوند.
درنهای غیرفعال
- درنهای غیرفعال فاقد مکش هستند و خروج مایعات در آنها با تکیه بر نیروی جاذبه، حرکات طبیعی بدن و اختلاف فشار میان بافت و محیط انجام میشود.
- این درنها معمولاً از لاتکس، پلیپروپیلن یا لاستیک سیلاستیک ساخته میشوند و در عرضهای مختلف قابل تهیهاند. بسته به شرایط جراحی، جراح میتواند آنها را به اندازهی دلخواه برش دهد.
- این نوع درن بیشتر در مواردی استفاده میشود که حجم ترشحات کم است یا فضای مرده در ناحیهی جراحی محدود میباشد.
درنهای باز و بسته
- درن های باز، ترشحات را به صورت آزاد به بیرون هدایت میکنند و معمولاً به پانسمان متصل میشوند. اگرچه تخلیه در این روش سریعتر انجام میشود، اما احتمال آلودگی و عفونت بالاتر است.
- در مقابل، درنها ی بسته سیستم کاملاً ایزوله ای دارند که مایع را درون یک مخزن جمع آوری میکند و تماس آن با محیط بیرون را از بین میبرد. در جراحیهای پستان، تقریباً همیشه از سیستم بسته استفاده میشود چون ایمنتر و تمیزتر است.
درن های سیلاستیک و لاستیکی
تقسیم بندی دیگر بر اساس جنس ساخت درن است.
- درن های سیلاستیک: از سیلیکون پزشکی ساخته شدهاند و نسبت به سایر مواد، واکنش بافتی کمتری ایجاد میکنند. انعطافپذیری بالا، مقاومت در برابر انسداد و عدم تحریک بافت از ویژگیهای اصلی این نوع است.
- درن های لاستیکی: این نوع از لاستیک طبیعی ساخته میشوند و گرچه مقاومت بالایی دارند، ممکن است تحریک بافتی بیشتری ایجاد کنند. درنتیجه معمولاً برای دورههای کوتاهمدت یا موارد خاص به کار میروند.
مدت زمان استفاده از درن بعد از عمل ماموپلاستی
زمان برداشتن درن پس از جراحی به روش انجام شده، میانگین مقدار خروج مایع روزانه و ترجیح جراح بستگی دارد. هر چه مدت زمان بیشتری درن باقی بماند، خطر عفونت افزایش می یابد، بنابراین بیشتر درن ها ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از جراحی برداشته می شوند. اما این قاعده کلی نیست و باید شرایط بیمار در نظر گرفته شود. نکته مشترکی که اغلب رعایت می شود این است که وقتی حجم مایع تخلیه شده از درن ها به زیر ۳۰ سی سی برسد و رنگ محتویات درن از قرمز به زرد یا نارنجی تغییر کند، زمان مناسب برای خارج کردن آن فرا رسیده است.
در وضعیت های معمول، در بسیاری از مراکز جراحی پستان، درن ماموپلاستی را معمولاً بین یک تا سه هفته نگه می دارند تا خروج مایع کاهش یابد و شرایط ترمیم بهتری فراهم شود.
روش نگهداری از درن بعد از عمل ماموپلاستی
رعایت مراقبت های صحیح از درن بعد از عمل ماموپلاستی نقش حیاتی در پیشگیری از عوارض ماموپلاستی و تضمین بهبودی سریع و ایمن بیمار دارد.
- شستن دست ها پیش از هر اقدام: قبل از دست زدن به درن یا پانسمان اطراف آن، دستها باید با آب و صابون شسته یا از ژل ضدعفونیکننده استفاده شود تا احتمال ورود میکروب به محل کاهش یابد.
- تخلیه و ثبت مقدار مایع: محفظه جمعآوری باید هر چند ساعت یکبار یا زمانی که تقریباً نیمهپر شد، خالی شود. هنگام تخلیه، حجم و رنگ مایع به دقت ثبت گردد. این اطلاعات به جراح کمک میکند روند ترمیم و عملکرد درن را ارزیابی کند.
- فشرده کردن محفظه پس از تخلیه: پس از خالی کردن مایعات، محفظه باید کاملاً فشرده شود تا هوا خارج شود و مکش لازم برقرار گردد. سپس دهانه بسته شود تا مکش دوباره فعال شود.
- حفظ تمیزی و خشک بودن محل ورود درن: ناحیه ورود لوله باید تمیز و خشک نگه داشته شود. پانسمان اطراف آن باید مرتب تعویض گردد و از گاز با شکاف (split gauze) استفاده شود تا لوله از پوست فاصله نگیرد.پس از قرار دادن پانسمان استریل، پوشیدن سوتین طبی بعد از عمل ماموپلاستی میتواند به تثبیت محل درن و کاهش فشار روی بافت کمک کند.
- جلوگیری از کشش یا حرکت ناگهانی لوله: درن باید با استفاده از گیره، پنس ایمنی یا نوار به لباس یا بند مخصوص متصل شود تا هنگام حرکت بدن کشیده نشود یا از محل خارج نگردد.
- مراقبت در هنگام حمام یا شست وشو: معمولاً بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت میتوان محل را با احتیاط شست. قبل از شستشو، درن باید محکم به لباس وصل شود و از خیس شدن شدید محل ورود درن جلوگیری گردد.
- بررسی انسداد یا کاهش مکش: در صورت انسداد یا کاهش مکش، لوله میتواند به آرامی ماساژ داده شود تا لختههای کوچک یا ذرات ریز خارج شوند و تخلیه ادامه یابد.
- کنترل علائم غیر طبیعی: هر تغییر غیرعادی در رنگ مایع، افزایش ناگهانی حجم، درد، قرمزی یا تورم اطراف محل درن باید سریعا به جراح اطلاع داده شود.
- حفظ ثبت و ارائه اطلاعات به پزشک: دفترچه ثبت مقدار و زمان تخلیه باید هنگام مراجعات همراه بیمار باشد تا جراح بتواند تصمیم گیریهای لازم درباره زمان خارج کردن درن ماموپلاستی را انجام دهد.
در دوران نقاهت ماموپلاستی پیروی دقیق از دستورالعمل های نگهداری درن میتواند به کاهش عوارض و تسریع روند بهبودی کمک کند.
کشیدن درن بعد از عمل ماموپلاستی
کشیدن درن بعد از عمل ماموپلاستی یکی از مراحی مهم بعد از جراحی ماموپلاستی است و باید با دقت و تحت نظر جراح متخصص انجام شود. هدف از خارج کردن درن، پایان دوره تخلیه مایعات و کاهش خطر عفونت، سروما یا خونریزی در محل جراحی است.
زمان مناسب برای کشیدن درن معمولاً زمانی است که حجم مایع تخلیه شده کاهش یافته و محفظه جمع آوری تقریباً خالی باشد. معیار معمول این است که حجم مایع روزانه به زیر ۳۰ میلی لیتر برسد و رنگ مایع از قرمز به زرد یا نارنجی تغییر کند. این شاخصها به جراح کمک میکنند تصمیم علمی برای کشیدن درن بگیرد.
قبل از برداشتن درن، محل ورود لوله باید تمیز و استریل شود و بیمار در وضعیت مناسب قرار گیرد تا روند خارج کردن بدون درد و با حداقل تحریک بافت انجام شود. معمولاً کشیدن درن سریع و ساده است و در بسیاری از موارد، بیمار تنها احساس فشار یا کشش مختصر خواهد داشت.
پس از خارج کردن درن، محل ورود لوله باید با پانسمان استریل پوشیده شود و مراقبت های بعدی شامل حفظ تمیزی، جلوگیری از خیس شدن و کنترل علائم غیر طبیعی ادامه یابد. این اقدامات نقش مهمی در پیشگیری از عوارض و تسریع روند ترمیم دارند.

استفاده از درن ماموپلاستی با توصیه پزشک
استفاده از درن ماموپلاستی باید صرفاً با توصیه و نظر جراح انجام شود. این وسیله به تخلیه مایعات اضافی و کاهش خطر تجمع خون یا سروما کمک می کند. نوع، محل قرارگیری و زمان استفاده درن بر اساس شرایط بالینی و حجم بافت برداشته شده تعیین می شود. رعایت دستورالعمل های جراح در نگهداری و خارج کردن درن، نقش مهمی در تضمین ترمیم مناسب و حفظ سلامت بافت اطراف محل جراحی دارد.
سوالات متداول در مورد درن بعد از عمل ماموپلاستی
1. آیا کشیدن درن درد دارد؟
خیر، کشیدن درن معمولاً یک فرایند کوتاه و کمدرد است. بیمار ممکن است تنها احساس فشار یا کشش مختصر در محل ورود لوله داشته باشد. استفاده از تکنیکهای استریل و موقعیت مناسب بیمار باعث میشود فرایند با حداقل ناراحتی انجام شود.
2. دقیقا جای درن کی خوب می شود؟
محل ورود درن معمولاً در طول ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول بعد از جراحی شروع به ترمیم میکند و با مراقبت مناسب پانسمان و نگهداری تمیز، بافت اطراف محل درن به سرعت بهبود مییابد.
3. درن بعد از عمل چند روز باید بمونه؟
مدت زمان استفاده از درن به میزان ترشحات، نوع جراحی و توصیه پزشک بستگی دارد. معمولاً درنها زمانی برداشته میشوند که حجم مایع خروجی به زیر ۳۰ میلیلیتر در روز برسد و رنگ آن از قرمز به زرد یا نارنجی تغییر کند. این دوره معمولاً بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از جراحی است، اما در شرایط خاص ممکن است کمی طولانیتر باشد.
4. تعویض پانسمان درن باید به چه شکلی باشه؟
پانسمان اطراف محل ورود درن باید مرتب تعویض شود تا تمیز و خشک بماند. استفاده از پانسمان استریل با گاز شکافدار (split gauze) باعث میشود لوله از پوست فاصله نگیرد و احتمال عفونت کاهش یابد. زمانبندی تعویض پانسمان معمولاً هر چند ساعت یا هر زمان که خیس یا آلوده شد، توصیه میشود.
5. آیا می توان با درن حمام کرد؟
بله، اما باید با احتیاط و محدود انجام شود. محل ورود درن باید کاملاً خشک و پانسمان محکم داشته باشد. اغلب توصیه میشود تا ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از عمل از خیس شدن شدید جلوگیری شود.
6. چه زمانی باید به جراح مراجعه کرد؟
در صورت بروز خونریزی زیاد، افزایش ناگهانی حجم مایعات، درد شدید یا تغییر رنگ و بوی مایع خروجی، مراجعه فوری لازم است.
7. آیا درن مانع فعالیت های روزمره می شود؟
درن میتواند محدودیتهایی ایجاد کند اما اکثر فعالیتهای سبک مانند نشستن، راه رفتن کوتاه یا استراحت در تخت با رعایت نکات مراقبتی امکانپذیر است. انجام فعالیتهای شدید باید تا زمان خارج کردن درن محدود شود.
8. بعد از برداشتن درن چه مراقبت هایی لازم است؟
پس از خارج کردن درن، محل ورود لوله باید تمیز و استریل باقی بماند و پانسمان جدید گذاشته شود. همچنین کنترل علائم غیرطبیعی مانند تورم، قرمزی یا ترشحات مایع مهم است.
کتاب سیب صورتی به قلم بیش از ۲۰ نفر از متخصصین مقوله سرطان پستان و با گردآوری و تدوین دکتر سید محمد رضا حکیمیان ، شامل اطلاعات معتبر ، کاربردی و بسیار مفیدی است که خواندن و معرفی آن را به تمامی کسانی که به نوعی با این بیماری مواجه هستند توصیه می کنیم . این مجموعه به پرسشهای بی شماری در زمینه سرطان پستان پاسخ داده است و هدیه ارزشمندی برای دوستان و آشنایان است. شما می توانید برای دریافت این کتاب، روی لینک تهیه کتاب سیب صورتی کلیک کنید؛ یا از طریق پیام به شماره واتساپ ۰۹۰۴۴۰۴۶۶۴۹ اقدام فرمایید.
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان توحید میانی ، کوچه 23
تلفن : 36294896 - 031
درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید
-
چه کسانی کاندیدای مناسب جراحی بازسازی پستان محسوب می شوند؟
تاریخ انتشار : 1401-02-30تاریخ بروز رسانی : 1403-12-25 -
نکات مهم دوره نقاهت بعد از عمل ماموپلاستی
تاریخ انتشار : 1401-02-09تاریخ بروز رسانی : 1404-07-10 -
عمل زیبایی هاله نوک سینه
تاریخ انتشار : 1402-04-23تاریخ بروز رسانی : 1404-07-10 -
جراحی همزمان لیفت و پروتز پستان چیست؟ | مزایا، هزینه و مراقبت ها
تاریخ انتشار : 1400-06-18تاریخ بروز رسانی : 1404-07-01 -
عوارض و مراقبت های بعد از جراحی فلپ پستان
تاریخ انتشار : 1401-06-27تاریخ بروز رسانی : 1403-04-31
نظرات کاربران درباره این مطلب :

این فرم صرفا جهت دریافت نظرات ، پیشنهادات و انتقادات کاربران در مورد مطلب فوق میباشد .
به سوالات پزشکی در این بخش پاسخ داده نمیشود .
از ارسال پیام های تبلیغاتی در این بخش خودداری نمایید .
حداکثر طول مجاز برای متن پیام 500 کاراکتر است .